Vasiyetname Nedir?

Vasiyetname, miras bırakan kişinin vefat etmeden önce son istek ve arzuları ile bırakacağı mirasına ilişkin paylaşıma yönelik taleplerini sözlü veya yazılı olarak kayıtlara geçirme durumudur.

Vasiyetname temel olarak 3 şekilde yapılabilir. Resmi olarak, el yazılı olarak veya sözlü olarak vasiyetname düzenlenebilmektedir.

Vasiyetnameler tek taraflı olarak gerçekleşen ölüme bağlı tasarruflardır. Vasiyetnamenin geçerlilik kazanması için ismi geçen tarafların kabulüne ihtiyaç yoktur. Vasiyetnamede yer alan talepler miras bırakan öldükten sonra sonuç doğurmaktadır. Miras bırakan ölene kadar vasiyetname üzerinde istediği gibi değişiklik yapma hakkına sahiptir. Vasiyetnamenin son hali geçerli olmaktadır.

Miras bırakan vasiyetname ile birlikte;

• TMK m.510’daki koşulların varlığı halinde mirasçılardan biri veya bir kaçı mirasçılıktan çıkarılabilir,
• Mirasçı atayabilir,
• Mirasçılardan birine veya üçüncü bir kişiye belirli mal vasiyeti yapabilir,
• Mirasçılara yönelik koşullar ve yükümlülükler koyabilir, yedek veya art mirasçı atayabilir,
• Mirasçılarına vakıf kurulmasını vasiyet edebilir.

Vasiyetname Düzenleyebilmenin Şartları Nelerdir?

Türk Medeni Kanunu m.502 uyarınca vasiyetname düzenleyebilmek için kişinin ayırt etme gücüne sahip olması ve 15 (onbeş) yaşını doldurmuş olması gereklidir. Bunlar dışında aşağıda bahsedilecek vasiyetname türlerine göre çeşitli şartlar mevcuttur ve ilgili vasiyetname türüne getirilmiş şartlar sağlanmadan vasiyetname geçerli olamayacaktır.

Vasiyetname Türleri

• Resmi Vasiyetname: Resmi vasiyetname, resmi memurun önünde iki tanık ile birlikte düzenlenen vasiyetname türüne verilen addır. Bu noktada resmi memur sulh hukuk hakimi, noter veya özel olarak kanunla yetkilendirilmiş herhangi başka bir görevli olabilir. Vasiyetnameyi yazan kişi resmi memurdur, miras bırakan okuyup imzalar. Tanıklar da bu duruma şahit oldukları belirtisiyle vasiyetnameyi okuyarak imzalarlar.
• Tanıklar ve resmi memurlara ilişkin katılma yasağı da mevcuttur. Buna göre fiil ehliyeti bulunmayanlar, bir ceza mahkemesi kararıyla kamu hizmetinden yasaklılar, okur yazar olmayanlar, mirasbırakanın eşi, üstsoy ve altsoy kan hısımları, kardeşleri ve bu kişilerin eşleri, resmî vasiyetnamenin düzenlenmesine memur veya tanık olarak katılamazlar. Tüm bu özel şartlar ve yukarıda belirtilen genel şartlar mevcut ise resmi vasiyetname geçerli olur.

• El Yazılı Vasiyetname: El yazılı vasiyetname isminden de anlaşıldığı üzere miras bırakanın el yazısıyla yazılmış ve imzalanmış olan vasiyetname türüdür. Bu vasiyetname türünde önemli olan bir diğer nokta ise vasiyetnamenin yapıldığı tarih gün, ay ve yıl şeklinde yine miras bırakanın el yazısı ile belirtilmelidir. Dilenirse bu vasiyetname sulh hukuk hakimine veya notere açık/kapalı olarak saklanmak üzere bırakılabilir.
• Sözlü Vasiyetname: Miras bırakanın resmi veya el yazılı vasiyetname yapamadığı olağanüstü durumlarda sözlü vasiyetname yolu kullanılabilir. Bahsedilen olağanüstü durumlar ise yakın ölüm tehlikesi, ulaşımın kesilmesi, hastalık, savaş gibi durumlardır. Miras bırakan, sözlü beyanlarını iki tanığa bildirir ve onlardan yazılı olarak vasiyetnamesini düzenlemelerini ister. Resmi vasiyetnamede belirtilen tanıklara ilişkin yasaklar, okur yazar olma dışında, sözlü vasiyetnamede de geçerlidir.
• Mirasbırakan tarafından görevlendirilen tanıklardan biri, kendilerine beyan edilen son arzuları, yer, yıl, ay ve günü de belirterek hemen yazar, bu belgeyi imzalar ve diğer tanığa imzalatır. Yazılan belgeyi ikisi birlikte vakit geçirmeksizin bir sulh veya asliye mahkemesine verirler ve mirasbırakanı vasiyetname yapmaya ehil gördüklerini, onun son arzularını olağanüstü durum içinde kendilerine anlattığını hâkime beyan ederler. Tanıklar, daha önce bir belge düzenlemek yerine, vakit geçirmeksizin mahkemeye başvurup yukarıdaki hususları beyan ederek mirasbırakanın son arzularını bir tutanağa geçirtebilirler. Bu koşullar yerine getirildiği takdirde sözlü vasiyetnamenin belgelenmesi de sağlanmış olur.
• Vasiyetname türleri arasında en güvenilir ve garanti olanlar resmi vasiyetname ve el yazılı vasiyetnamedir. Vasiyetname düzenlemesi sırasında miras hukuku alanında aktif bir şekilde çalışan bir avukatın danışmanlığını almanız ve hem hukuki olarak geçerli, hem de içerik olarak hukuka uygun ve haklarınızı koruyan, kanunu aşmadan taleplerinizi karşılayan bir vasiyetname düzenlemenizde size yardımcı olacaktır.