Vergi kaçakçılığı suçu, günümüzde ticari hayatta sıkça karşı karşıya kalınmakta olan bir suç tipidir. Türk Ceza Kanunu’da değil de Vergi Usul Kanunu’nda düzenlenen bu suç tipi ile alakalı olarak bu yazımızda vergi kaçakçılığı suçunun hangi durumlarda ortaya çıkacağından, hangi fiillerin ve davranışların vergi kaçakçılığı suçuna sebebiyet vereceğinden ve ceza miktarlarından bahsedilecektir.

Vergi Kaçakçılığı Suçu Nedir? Vergi Kaçakçılığı Suçu Hangi Şekillerde Ortaya Çıkmaktadır?

Vergi kaçakçılığı suçu 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 359.maddesinde düzenlenmiştir. İlgili hüküm uyarınca vergi kaçakçılığı suçunun ortaya çıkması ve bir kişinin vergi kaçakçılığı suçu ile isnat edilmesi yönünden birçok fiil belirtilmiştir.

• Saklanma ve ibraz mecburiyeti bulunan defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hilesi yapılması: Yasadışı işlemler ile ticaret yapan kişilerin hesaplarını gizlemek ve yerine göre değişik göstermek adına muhasebe veya hesap hilereleri yapması sonucu matrahın değişimine sebebiyet vermesi durumudur.
• Yasal olmayan şekilde ayrı özel defterler tutma (çift defter tutma): Çift defter tutma, tutulması gereken belge, kayıt ve defterler dışında kişilerin ayrı özel defterler tutarak vergi kaçırma suçuna sebebiyet verdikleri durumdur.
•  Gerçek olmayan veya kayıtlı işlemle ilgisi olmayan kişiler ile ilgili olarak hesap açma: Gerçek olmayan veya ticari işlemle ilgisi bulunmayan kişiler adına hesap açmak suretiyle ortaya çıkan vergi kaçakçılığı suçuna örnek olarak gerçekte var olmayan kişilere mal satışı yapılmış gibi göstermek verilebilir.
• Tutulan defter, belge ve kayıtlarda tahrifat yapma: Saklanması ve ibraz edilmesi mecburiyeti olan defter, belge ve kayıtlarda tahrif edilerek, yazıların silinerek, içerikte bilgi ve belgelerin çeşitli yöntemlere anlaşılamayacak ve okunamayacak hale getirilerek ortaya çıkan vergi kaçakçılığı suçu eylemidir.
•  Tutulan defter, belge ve kayıtları yetkili kişilerden gizleme: VUK m.359/1-a-2’de de açıklandığı üzere varlığı noter tasdik kayıtları veya sair suretlerle sabit olduğu halde, inceleme sırasında vergi incelemesine yetkili kimselere defter ve belgelerin ibraz edilmediğinde gizleme şekli ile vergi kaçakçılığı suçu ortaya çıkmaktadır.
• Yetkili kişileri yanıltıcı belge düzenleme ve bu belgeleri kullanma: Vergi hususunda ortaya çıkan belgelerin içeriğinin gerçek bir işlemlere dayandığı halde nitelik ve nicelik yönlerinden değiştirilmesi ve yetkililere gerçeğe aykırı bir şekilde içeriksel olarak farklı sunulması durumunda vergi kaçırma suçu ile karşı karşıya kalınmaktadır.
• Defter, belge ve kayıtlarda sahtecilik: Defter, kayıt ve belgelerin yok edilmesi, ilgili defter , belge ve kayıtların sayfalarının yok edilerek yerine yenilerinin koyulması veya koyulmaması veya belgelerin tamamının veya bir kısmının sahte olarak düzenlenmesi durumunda ortaya çıkan vergi kaçakçılığı suçu durumudur.

Vergi Kaçakçılığı Suçu Cezası Ne Kadardır?

Vergi kaçakçılığı suçunun cezasının ne kadar olduğu vergi kaçakçılığı suçunun işleniş biçimine göre değişmektedir. Defter, belge ve kayıtlarda sahtecilik şeklinde vergi kaçakçılığı suçunu işleyenler üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile karşı karşıya kalmaktadırlar. Onun dışında vergi kaçakçılığı suçunu işleyenler 18 aydan 3 yıla hapis cezası ile cezalandırmaktadırlar.

Vergi Kaçakçılığı Suçunda Şikayet ve Uzlaşma Durumu

Uzlaşma, kendisine suç isnat edilen kişi ile suç isnat eden kişi arasında gerçekleştirilen ve aradaki bu durumu ceza davasına çevirmeden sulh ile kapatabilen bir süreçtir. Vergi kaçakçılığı suçunun hiçbir hali uzlaşma kapsamına girmemektedir.

Vergi Usul Kanunu’nda düzenlenen vergi suçları da şikayete tabii suçlar olmadıklarından kamu makamlarınca resen soruşturma kapsamındadırlar. Dolayısı ile herhangi bir şikayet olmasa dahi vergi suçlarından herhangi birinin işlendiği tespit edildiği takdirde savcılık makamınca resen soruşturma başlatılır ve gerekli görülürse kamu davası açılır.

Vergi Kaçakçılığı Suçunda Zamanaşımı

Vergi kaçakçılığı suçunda Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bir zamanaşımı süresi öngörülmemiştir, zamanaşımı süresi Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen genel zamanaşımı süresidir, 8 yıldır. Zamanaşımı hususunda ise dikkat edilmesi gereken en önemli nokta zamanaşımı süresinin ne zaman başlayacağı meselesidir. Vergi kaçakçılığı suçlarında zamanaşımı süresi:

• Sahte hesap açarak vergi kaçakçılığı suçu işlendiği takdirde ise hesabın açıldığı tarihte,
• Sahte belge düzenleyip kullanarak vergi kaçakçılığı suçu işlendiği takdirde bu belgelerin düzenlendiği tarihte,
• Saklanması ve ibraz edilmesi zorunlu olan belgeler yok edilerek vergi kaçakçılığı suçu işlendiği takdirde yok etmeye yönelik işlemin gerçekleştirildiği tarihte,
• Vergi kayıtlarına ilişkin defter belge ve kayıtların tahrif edilmesi ile vergi kaçakçılığı suçu işlendiği takdird tahrifatın yapıldığı tarihte zamanaşımı süresi başlamaktadır.

Vergi Kaçakçılığı Suçunda Ceza Avukatının Önemi

Vergi kaçakçılığı suçunun türlerini, ortaya çıkış biçimlerini, ceza miktarlarını yukarıda detaylı şekilde açıkladık. Vergi kaçakçılığı suçunun hangi kanun maddesi ve fıkrası kapsamında ortaya çıktığı, isnat edilen suçun somut olgularla örtüşüp örtüşmediği ve hukuki alanda beyanların berrak bir şekilde ortaya konulması gibi olgular karşı karşıya kalınan ceza miktarının büyüklüğünü de belirleyecektir. Vergi kaçakçılığı suçu açısından bir soruşturma veya kovuşturma ile karşı karşıya kaldıysanız ve savunma hakkınızı sonuna kadar kullanarak olabilecek en az hasarla bu süreci atlatmak amacındaysanız, ceza hukuku alanında çalışan ve deneyim sahibi bir avukat ile bu süreci takip etmek herhangi bir hak kaybı yaşamanızı önleyecektir. Hukuki süreci doğru ve lehinize bir şekilde yönetebilmek adına bu alanda çalışan bir ceza avukatından yardım almanız tavsiye edilir.