Geçici iş göremezlik tazminatı nedir ve hangi şartlara bağlı olarak bu tazminat alınır konuları önemlidir. Pek çok çalışan geçici iş göremezlik durumu ile karşı karşıya kalabilir. Böyle durumlarda, işçinin geçimini sağlaması ve maddi açıdan mağduriyet yaşamaması için geçici iş göremezlik tazminatı hakkı tanınmaktadır. Bu tazminatı almak isteyen işçilerin yapması gerekenler neler birlikte inceleyelim.
Geçici İş Göremezlik Tazminatı
Geçici iş göremezlik tazminatı çalışanların geçici olarak iş göremez duruma gelmesi halinde, işveren tarafından ödenen tazminattır. Meslek hastalıkları, iş kazaları ve sağlık sorunları olması halinde, çalışanın çalışma kapasitesinde azalma ya da tamamen ortadan kalkma durumu söz konusu olabilir. Buna bağlı olarak da işçi sorumluluklarını ve görevlerini yerine getiremez. Geçici iş göremezlik tazminatı, işçinin bu süre zarfında gelir kaybının telafi edilmesi için ödenir. Bu süreçte işçinin iş göremezlik süresi boyunca maaşının tamamı ya da bir kısmı ödenir. Tazminat tutarının hesaplanmasında birçok etmen göz önünde bulundurulur.
Geçici İş Göremezlik Durumlarının Nedenleri
Geçici iş göremezlik durumu nedenleri olarak belirtebileceğimiz birçok önemli durum vardır. Bu tazminatı almak isteyen işçilerin, aşağıda belirttiğimiz nedenlerden birine sahip olması gerekir. Bu nedenler:
- Çalışanın iş yerinde kaza geçirmesi
- Çalışmaktan kaynaklı olarak ortaya çıkan meslek hastalıkları
- İşçinin ciddi sağlık sorunu yaşaması
- İşçinin ciddi bir cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyması
- Gebelik ve doğum durumu
- Tedavi ve rehabilitasyon gerektiren durumlar
Geçici İş Göremezlik Tazminatı Süreci
Geçici iş göremezlik tazminat süreci işçi, işveren ve sağlık kuruluşları arasında geçer. Bu tazminatı almak isteyen işçilerin aşağıdaki işlem adımlarını takip etmesi gerekir:
- İşçinin sağlık durumunu tespit edilmesi için sağlık kurumuna başvurulması gerekir.
- Alınan sağlık raporu işverene bildirilir. İşverene iletilen sağlık raporu ile birlikte kayıt altına alma ve prosedürlerin uygulanması süreci işveren tarafından başlatılır.
- İş göremezlik tazminatı için, işçi ilgili kurumlara başvuruda bulunur. Başvuru sırasında başta doktor raporu olmak üzere diğer belgeler birlikte sunulur.
- Başvurulan ilgili kurum, tazminatın hesaplanmasını sağlar.
- İlgili kurumun belirlediği tazminat tutarı belirli aralıklarla işçiye ödenir.
Geçici iş göremezlik tazminatı ile ilgili herhangi bir sorun ya da işçinin haklarının ihlal edilme durumu söz konusu ise hukuki destek alınır ve geçici iş göremezlik tazminatı davası açılabilir.
Geçici İş Göremezlik Tazminatı Hakları ve Yükümlülükler
Geçici iş göremezlik tazminatı hakkı elde edilmesi için işçinin belirli yükümlülükleri yerine getirmesi gerekir. İşçi geçici iş göremezlik durumunda, tazminat talep etme hakkına sahip olur. Bu hakka sahip olan işçinin yerine getirmesi gereken yükümlülükler:
- Tazminat almak isteyen işçinin, bu tazminatı hak ettiğine dair tıbbi rapor sunması gerekir.
- İşçi aynı zamanda bu süreçte tedavisine ve doktorunun önerilerine uymak ile yükümlüdür. İşçinin tedaviye devam etmesi ve iyileşme sürecini hızlandırması gerekir.
- İşverene geçici iş göremezlik durumunu bildirme yükümlülüğü vardır.
- İşçi aynı zamanda iyileşme süreci sonunda işe dönmek zorundadır.
Geçici İş Göremezlik Tazminatı Alabilme Şartları
Geçici iş göremezlik tazminatı şartları vardır ve işçinin bu şartları yerine getirmesi gerekir. İşçinin yükümlülükleri ile şartlar ortak özelliklere sahiptir. Genel olarak bu tazminata hak kazanmak ve almak isteyen işçilerin yerine getirmesi gereken şartlar:
- İşçinin bir meslek hastalığına yakalanması ya da iş kazası geçirmesi gerekir.
- İşçinin aynı zamanda geçici iş göremezlik durumunu tıbbi raporlar ile kanıtlaması gerekir.
- Geçici iş göremezlik durumunu ve tıbbi raporlarını mutlaka iş verene bildirmelidir.
- İşçilerin bu süreçte mutlaka sosyal güvenlik ve sigorta kaydının olması gerekir.
- Geçici iş göremezlik durumunun belirli bir süresi olmalıdır. İşçinin bu süre boyunca iş yapamaması ve gelir kaybı olmalıdır.
Geçici İş Göremezlik Tazminatı Ödemelerinin Süresi ve Sıklığı
Geçici ve sürekli iş göremezlik tazminatı belirli periyotlar halinde ödenir. Bu periyotlar sıklıkla aylık ya da üç aylık olarak belirlenir. Ödenecek olan ücret, işçinin durumuna, geçici iş göremezlik süresine ve maaş durumuna göre değişir. Ödemeler, sigorta ve sosyal güvenlik kurumu tarafından belirlenir. İşçinin iyileşme süreci, ödemelerin süresinin ve ödeme periyotlarının belirlenmesini etkiler.
Geçici iş göremezlik tazminatı davası geçici iş göremezlik tazminatına hak kazanan ancak bu haktan yararlanamayan işçilerin açtığı bir davadır. İşçi hem işverene hem de sigorta kurumuna dava açabilir. Geçici iş göremezlik durumunu kanıtladığı zaman, belirlenen süre boyunca da gelir kaybının karşılanmasını sağlar.
Sıkça Sorulan Sorular
Geçici iş göremezlik süresi ne kadar olmalıdır?
Geçici iş göremezlik süresi, işçinin iş görememe süresine göre belirlenir. Genel olarak iş görememe süresi 1 ila 12 ay arasında değişmektedir. Bu süre işçinin durumuna göre uzayabilir ya da daha kısa olabilir.
Geçici iş göremezlik tazminatı nasıl hesaplanır?
Geçici iş göremezlik tazminatı hesaplanırken işçinin son ücreti ile iş göremezlik süresine bakılır. Hesaplama yapılırken, gerçek ücret esas alınmaktadır.
Geçici iş göremezlik tazminatı süresi dolduktan sonra ne olur?
Geçici iş göremezlik tazminatının süresi dolduğunda, işçinin sağlık durumu iş hayatına geri dönmeye uygun ise işveren işçiyi geri alabilir. İşçinin sağlık durumu, tekrar işe dönmek için uygun değilse işveren ile işten çıkma veya emeklilik gibi çözümler bulunur.