Ülkemizde bulunan yabancılar, belli koşulları sağlamaları halinde çalışma izni alarak ülkemizde yasal statüde çalışabilirler. Biz bu yazımızda Türkiye’de kurulmuş bir şirketin ortağı olan yabancıların çalışma izni başvurusunun prosedürünü inceleyeceğiz.

Bilindiği üzere, yabancı uyruklu gerçek ya da tüzel kişilerin Türkiye’de bir şirket kurmalarının ve bir şirkette pay sahibi olmalarının önünde bir engel yoktur. Şirket ortağı yabancı gerçek kişi, şirketin müdürü de olabilmektedir. Yabancı sermayeli bir şirkette Türk bir paydaş ya da müdür bulunması zorunlu değildir. Ancak yabancı ortak, şirkette aynı zamanda müdür olarak görev olacaksa artık çalışma iznine tabi durumda olduğundan bahsetmek gerekir.

Yabancı Şirket Ortağı İçin Çalışma İzni Başvurusu Nasıl Yapılır?

Yabancı şirket ortağı, çalışma izni başvurusunu bizzat ya da vekalet yoluyla yapabileceği gibi çevrimiçi başvuru imkanı da mevcuttur. Çevrimiçi başvuru, hazırlanan belgelerin sisteme yüklenmesi ile yapılabildiğinden büyük bir kolaylık sağlamaktadır ve daha tercih edilesidir. Başvuruların muhatabı, T.C Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı Uluslararası İş Gücü Genel Müdürlüğüdür. Çevrimiçi başvurular da e-imza yoluyla ve e-devlet girişi ile bu kuruma ait portaldan yapılmaktadır. Elbette tüm bunlar, Türkiye’de oturma izni kapsamında bulunan yabancılar için geçerlidir. Oturma izni olmayan ve yurtdışında bulunan yabancılar, çalışma izni başvurularını yurtdışındaki T.C dış temsilciğine yönlendirmelidirler.

Burada en önemli husus, şirket ortağı yabancının hangi tür çalışma izni kapsamında başvuru yapacağıdır. Şirket ortağı yabancı, bağımsız çalışma izni kapsamında başvuru yapar ve sermaye payı ile Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu önerileri doğrultusunda Bakanlıkça belirlenecek diğer hususlar dikkate alınarak başvurusu değerlendirilir. Bağımsız çalışma izni süreli olarak düzenlenir.

Şirket ortağı yabancı, şirkette müdürlük görevini üstlenmesi nedeniyle şirket ile kendisi arasında bir iş sözleşmesi düzenleyerek süreli çalışma izni başvurusunda bulunmamalıdır. Bu yanılgıya sıklıkla düşülmektedir. Şirket ortağı yabancının kendi nam ve hesabına çalıştığı kabul edilmektedir. Şirket ortağı yabancı müdürlerin bağımsız çalışma izni kapsamında oldukları Uluslararası İşgücü Kanunu Yönetmeliğinin 29.maddesinde açıkça belirtilmiştir. İlgili düzenlemede “Türk Ticaret Kanununa göre kurulmuş olan; limited şirketlerin şirket ortağı olan müdürü, anonim şirketlerin şirket ortağı olan yönetim kurulu üyesi, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin yönetici olan komandite ortağı olan yabancılar.” ifadesi yer almaktadır.

Çalışma İzni Başvurusunda Gerekli Belgeler Nelerdir?

-Yabancının pasaport fotokopisi,

-Yabancının biyometrik fotoğrafı,

-Yabancının diploma veya geçici mezuniyet belgesi fotokopisi (yeminli tercüman veya resmi makamlarca onaylı)

-En son sermaye ve ortaklık yapısını gösteren Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi,

-Faaliyet belgesi,

-Vergi levhası

-Başvurudan önceki son yıla ait yeminli mali müşavir veya vergi dairesi onaylı bilanço ve kar-zarar tablosu

Son maddede bilançonun yeminli mali müşavir veya vergi dairesi onaylı olması gerekliliğinin üzerinde ayrıca durmakta fayda vardır. Şirket ortağı yabancı, henüz tahakkuk dönemine girmediyse bilançosunu yeminli olmayan serbest muhasebeci mali müşavirine onaylatmayı düşünürse yapacağı başvuru reddedilecektir. Bilançoyu mutlaka yeminli mali müşavirin ya da vergi dairesinin onaylaması gerekir. Zaten yeminli mali müşavirin ya da vergi dairesinin onayına uygun olmayan bir başvuruyu yeminli olmayan bir serbest muhasebeci mali müşavirin onaylaması da hukuken ve maliye ve vergi tekniği yönünden uygun değildir. Yabancının, ortağı olduğu şirketin tahakkuk dönemine girmediği bu durumlarda hukuka aykırı şekilde onaylanmış bir bilanço ile başvuru yapıp ret kararı alarak vakit kaybetmesi yerine oturma iznine yeniden başvurup izin süresini uzatmasını ve şirketin tahakkuk dönemine girdiği sırada doğru şekilde çalışma izni başvurusu yapmasını önermekteyiz.

Çalışma izni başvurusunda bilgi veya belgelerin eksik olması halinde başvuru sonrasında bakanlık yabancıya eksik bilgi ve belgeleri tamamlayabilmesi adına 30 günlük bir süre vermektedir. Bu süre içinden eksiklikler yabancı tarafından giderildiği takdirde başvuru değerlendirmeye alınır.

Çalışma İzni Başvurusunda Değerlendirme Kriterleri Nelerdir?

6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanununun Geçici 1. Maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca halen yürürlükte bulunan Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmeliğinin 13 üncü Maddesinde çalışma izni başvuruları için değerlendirme kriterleri sıralanmıştır. Aşağıda, yabancı şirketin ortağı durumunda olan kişi için gerekli olan değerlendirme kriterlerini derlemekteyiz:

1. Çalışma izni talep edilen işyerinde en az beş T.C. vatandaşının istihdamı zorunludur. İzin isteyen yabancının şirket ortağı olması halinde beş kişilik istihdam şartı, Bakanlıkça verilecek bir yıllık çalışma izninin son altı ayı için aranır. Aynı işyerinde birden fazla yabancı için çalışma izni talebinde bulunulması durumunda, çalışma izni verilen ilk yabancıdan sonraki her bir yabancı için ayrı ayrı beş T.C. vatandaşı istihdamı aranacaktır.

2. İşyerinin ödenmiş sermayesinin en az 100.000 TL veya brüt satışlarının en az 800.000 TL veya son yıl ihracat tutarının en az 250.000 ABD Doları olması gerekmektedir.

3. Dernek ve vakıflarda çalışacak yabancılara ilişkin izin taleplerinde 2 nci madde, yabancı devlet havayollarının Türkiye temsilciliklerinde, eğitim sektörü ve ev hizmetlerinde çalışacak yabancıların çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde ise, 1 inci ve 2 nci maddeler uygulanmayacaktır.

4. İzin isteyen şirket ortağı yabancının, 40.000 TL’den az olmamak üzere sermaye payının en az yüzde 20 olması zorunludur.

Şirket Ortağı Yabancının Bağıımsız Çalışma İzni ve İkamet İzni İlişkisi

Bağımsız çalışma izni ile ikamet izni arasındaki ilişki esasen tüm çalışma izni türleri ile ikamet izni arasındaki ilişki ile aynıdır. Bağımsız çalışma izni de dahil olmak üzere herhangi bir çalışma iznine sahip olan yabancı, ayrıca herhangi bir ikamet izni almasına gerek kalmaksızın ikamet izni hakkına da sahip olmaktadır.

Şirket Ortağı Yabancıların Çalışma İzni Başvurusunda Avukatın Önemi

Ülkemizde bulunan yabancıların, hem şirket kurulumunda hem de çalışma izni başvurusunda alanında uzman bir avukattan hukuki yardım alarak süreci yönetmeleri büyük bir önem arz etmektedir. Şirket kurulumunda şirket ana sözleşmesinin düzenlenmesi, noter ve ticaret sicil müdürlüğünde yapılan onay ve tescil işlemlerinin yürütülmesi, Mersis işlemlerinin tamamlanması gibi teknik hususlar avukat ve mali müşavir işbirliği ile yürütüldüğü takdirde daha hızlı sonuç alınacaktır. Çalışma izni başvuru sürecinde ise çalışma izni değerlendirme kriterlerine uygun olarak başvurunun hazırlanması ve gerekli belgelerin eksiksiz şekilde temin edilmesi kuşkusuz alanında uzman bir avukatın hukuki yardımı ile en doğru şekilde gerçekleştirilebilecektir.