Bu yazımızda sizlerle miras hukukunun konusu olan mirasın reddedilmesi (reddi miras) sürecinin aşamalarını, mirasın reddedilmesi hususunun türlerini ve kanuni dayanaklarını detaylı bir şekilde paylaşacağız.

Mirasın Reddi (Reddi Miras) Nedir?

Mirasın reddi, miras bırakanın yasal veyahut atanmış mirasçılarının miras dolayısı ike sahip oldukları alacak ve borçlarının tamamına ilişkin tüm hak ve yükümlülerinden vazgeçmesi, reddetmesi anlamına gelmektedir.

Mirasçılar, miras bırakan öldüğünde o kişinin tüm malvarlığına eksisi ve artısı ile birlikte sahip olurlar. Uygulamada genellikle miras bırakan kişinin şahsi borç miktarı sahip olduğu malvarlığı miktarından fazla olduğunda, bir diğer deyişle miras terekesi borca batık durumda olduğunda mirasın reddinin talep edildiği görülmektedir.

Mirasın reddi prosedürü 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 605 ile 618. Maddeleri arasında düzenlenmiş olup mirasın gerçek reddi davası ve mirasın hükmen reddi davası olarak iki ayrı hukuki süreç olarak ele alınmaktadır.

Mirasın Gerçek Reddi Davası Nedir?

Mirasın gerçek reddi, mirasçıların kendi açık irade beyanları ile miras bırakanın mirasından vazgeçtiklerini açıklamaları esasına dayanmaktadır. TMK m.609’da düzenlenen mirasın gerçek reddinde mirasçılar mirası kayıtsız ve şartsız olarak reddetmek zorundadırlar.

Mirasçıların mirası gerçekten ret süreçlerinde sözlü beyanlar esas olarak alınmaz, yazılı bir şekilde sulh hukuk hakimliğinden talep edilmesi gerekmektedir. Bu hukuki süreç mirasın gerçek reddi davası olarak ele alınmaktadır.

Mirasın gerçek reddinde mirasçıların ret taleplerini öne sürmeleri yönünden kanun koyucu hak düşürücü bir süre öngörmektedir. TMK m.606 uyarınca yasal mirasçılar mirasçı olduklarını daha sonra öğrendikleri ispat edilmedikçe mirasbırakanın ölümünü öğrendikleri; vasiyetname ile atanmış mirasçılar için mirasbırakanın tasarrufunun kendilerine resmen bildirildiği tarihten itibaren 3 ay içerisinde mirası reddetme hakkına sahiptirler. Bu sürenin geçmesi ile birlikte mirasçıların mirası reddetme hakları ortadan kalkacaktır.

Mirasın Hükmen Reddi Davası Nedir?

Mirasın hükmen reddi, bir diğer deyişle mirasın reddedilmiş sayılması durumu ise TMK m.605’te düzenlenmiştir. Bu maddeye göre miras bırakanın ölüm tarihinde mirasbırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise, miras mirasçılar yönünden reddedilmiş sayılır.

Mirasın hükmen reddi halinde mirasçıların mirası reddettiklerine dair herhangi bir irade beyanında bulunmalarına gerek yoktur. Mirasın gerçek reddinde bir dava açılması zorunluluğu varken mirasın hükmen reddinde böyle bir zorunluluk bulunmamakla birlikte taraflar kendilerine ileride ortaya çıkacak bir borç sorumluluğundan koruma adına mirasın hükmen reddi davasına başvurmayı tercih etmektedirler. Bu durum tarafımızca da tavsiye edilmektedir.

Mirasın hükmen reddi davasında da yine yetkili mercii asliye hukuk mahkemeleridir.

Küçük veya Kısıtlılarda Mirasın Reddi Davası?

18 yaşının altında olan küçüğün veya genel itibariyle kısıtlıların mirasın reddine ilişkin talep ve beyanları velileri veyahut vasileri tarafından yerine getirilmektedirler.

Veliler veya vasiler ile küçük veya kısıtlıların menfaat çatışmasının söz konusu olduğu durumlarda ise mirasın reddi davası yine veli veya vasi tarafından açılmakta, fakat küçük veya kısıtlıya yargılama mercii tarafından kayyım atanmaktadır.

Mirasın Reddi Davaslarında Görevli ve Yetkili Mahkeme

Önceki paragraflar da açıkladığımız üzere mirasın gerçek reddi davasında görevli yargılama mercii sulh hukuk hakimleriyken mirasın hükmen reddi davalarında görevli yargılama mercii asliye hukuk mahkemeleridir.

Yetkili mahkeme ise hem mirasın gerçek reddi davasında, hem de mirasın hükmen reddi davasında miras bırakanın yerleşim yeri mahkemesidir.

Mirasın Reddi (Reddi Miras) Davalarında Avukatın Önemi

Yukarıda detaylı şekilde açıklandığı üzere mirasın reddine yönelik hukuki süreçler ilk bakışta basit bir prosedür olarak görülse de, mirasın reddi süreçlerinin ayrı kategoriler olarak ele alınması ve süreye tabii durumların ortaya çıkması yönlerinden kendi içerisinde bir çok prosedüre bağlıdır. Mirasın reddine yönelik talebiniz mevcut ise, herhangi bir hak ve zaman kaybı yaşamamanız adına miras hukukunda çalışan bir avukata danışmanızı önerilmektedir