Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Nedir?
Destekten yoksun kalma tazminatı nedir ve hangi durumlarda bu tazminattan yararlanılır konusu son derece önemli ve üzerinde durulması gereken bir konudur. Şahısların hayatları boyunca bakmakla yükümlü oldukları kişiler vardır. Bu kişiler öldüklerinde ise, bakmakla yükümlü olduğu kişiler maddi ve manevi olarak destekten yoksun kalır. Bazı durumlarda da ölen kişinin bakmakla yükümlü olduğu destek alanlarına, destekten yoksun kalma tazminatı ödenmesi gerektiğine karar verilir. Bu tazminattan yararlanma durumu, belirli şartlara ve koşullara bağlanmıştır. Bundan kaynaklı olarak, destekten yoksun kalma tazminatına ilişkin olarak bilinmesi gereken çok önemli detaylar vardır.
Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Nedir?
Destekten yoksun kalma tazminatı bir kişinin ölmesi halinde, ölen kişinin yakınlarının destekten yoksun kalması sebebiyle düzenlenmiş bir tazminat türüdür. Kişinin ölümü sonrasında geride kalan ve hayat standartları kötüleşen kişilere 6098 Türk Borçlar Kanunum.53/3 maddesi gereği bu tazminat verilmektedir. Hukuki bir süreç sonucunda mahkeme kararı ile tazminatın belirlenmesi ve hak sahiplerine ödenmesi sağlanır.
Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Nasıl Alınır?
Destekten yoksun kalma tazminatı alma sürecinde en önemli koşullardan biri, destek veren kişinin ölmesidir. Destek veren sıfatında yer alan kişinin ölüp ölmediği bilinmiyorsa, talepte bulunulurken bu şartın yerine getirildiği kabul edilir. Bu durum TMK m. 31 ve 32’ de düzenlenmiştir. Destekten yoksun kalma tazminatının alınabilmesi için aşağıda yer alan koşulların gerçekleşmiş olması gerekir:
- Ölümü gerçekleşen kişinin mutlaka başka bir kişi tarafından öldürülmüş ya da ölümüne sebebiyet vermiş olması gerekir.
- Ölüme neden olan kişinin aynı zamanda ağır kusurlu olması gerekir.
- Ölümün gerçekleşme nedeni ile ortaya çıkan zarar arasında nedensellik olması gerekir.
- Tazminatı talep eden kişiler, bakıma muhtaç kişiler olmalıdır.
- Kişi ölmeden önce yani sağ iken, düzenli olarak tazminatı talep eden kişilere destek veriyor olmalıdır. Tek seferlik verilen destek durumunda, destekten yoksun kalma tazminatı verilemez.
Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Davasını Kimler Açabilir?
Destekten yoksun kalma tazminatı davası ölen kişiden sürekli olarak destek alan kişiler için hak kabul edilir. Bu kişiler hakkında detaylı bilgi verecek olursak:
- Ölen kişi sağken sürekli ve düzenli destek alan kişiler. Yaşarken sürekli ve düzenli destek aldığını kanıtlayan herkes bu tazminata başvurabilir.
- Ölen kişinin eşi, çocukları, anne ve babası ispat gerekmeksizin bu tazminata başvurabilir. Yerleşik Yargıtay içtihatlarına göre; anne-babanın çocuklarına, çocukların da anne-babaya ve eşlerin birbirlerine yaşamları boyu bakma yükümlülükleri vardır.
Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Destekten yoksun kalma tazminatı hesaplama işlemi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 50. Maddesi hükmüne göre düzenlenmiştir. 50. Maddeye göre zarar gören kişiler hem zararı hem de zarar verenin kusurlu olduğunu ispat etmek zorundadır. Zarar tam olarak tespit edilemiyorsa, olayların olağan akışına ve zarar gören kişinin almış olduğu önlemlere bakılarak, zarar miktarı hâkim tarafından belirlenir.
Türk Borçlar Kanunu 51. Maddeye göre ise Hâkim tazminatın ödenme biçimini, kapsamını, kusurun ağırlığını göz önünde bulundurarak tazminatı belirler.
Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Davası Açma Süresi ve Zamanaşımı
Destekten yoksun kalma tazminatı davası açma süresi destek veren kişinin ölmesiyle başlar. Bu süre tazminat yükümlüsünün öğrendiği tarihten itibaren iki yıl ve fiilin işlendiği tarihten itibaren ise on yıl geçmesiyle zamanaşımına dönüşür. Kişinin ölümüne neden olan fiil, ceza kanunları gereği daha uzun bir zaman aşımı süresine sahip ise, bu zamanaşımı uygulanır.
Destekten yoksun kalma tazminatı kısacası ölen kişiden destek alan ve ölümle birlikte bu destekten mahrum kalan kişilere ödenen bir tazminattır. Bu tazminatın alınması için gerekli hukuki sürecin başlatılması için de avukat desteği gereklidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Nişanlı destekten yoksun kalma tazminatı isteyebilir mi?
Destekten yoksun kalma tazminatı talep edilebilmesi için mirasçı olmak şartı bulunmamaktadır. Gerekli koşullar sağlanıyorsa, nişanlık döneminde de destekten yoksun kalma tazminatı için talepte bulunulabilir.
Destekten yoksun kalma tazminatı ne kadar çıkar?
Destekten yoksun kalma tazminatı hesaplanırken eş ve çocukların hak sahibi olma durumuna göre; ölen kişinin kazancının %70’i üzerinden değerlendirme yapılır. Eş yalnız ise bu değerin %75’i, çocuklarla birlikte %50’i ve çocukların her biri için ise %25 olarak hesaplama yapılır. Çocuk sayısının fazla olması durumunda yine%70’i aşmayacak biçimde her kişinin payından indirim sağlanır.
Destekten yoksun kalma tazminatı net mi brüt mü olur?
Destekten yoksun kalma tazminatı hesaplanırken, vergi ve benzeri kesintiler çıkarılır ve geriye kalan net tutar üzerinden hesaplama yapılır.
Destekten yoksun kalma tazminatı devredilebilir mi?
Destekten yoksun kalma tazminatı tazminat hakkıdır. Mirasçı olmayan kişiler, bu tazminatı talep edilebilir ve mirası reddeden kişiler için bile tazminat hakkı vardır. Bu talep hakkı 3. kişilere devredilir ve rehin olarak da verilebilir.
Destekten yoksun kalma tazminatı davası hangi mahkemede görülür?
Destekten yoksun kalma tazminatı davası Asliye Hukuk Mahkemesinde görülür. Yetkili mahkeme, kişinin ölümüne sebep olan kişinin ikametgâh adresinin bulunduğu yerdir.