Veraset İlamı Nedir?

Veraset ilamı, bilinen diğer adıyla mirasçılık belgesi, vefat eden kişinin yani miras bırakanın mirasçılarının kim veya kimler olduğunu gösterir yazılı bir belgedir.

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu m.598’de düzenlenmiş olan veraset ilamı, mirasçıların herhangi birinin usulüne uygun talebi doğrultusunda verilmektedir ve hem mirasçıların tamamını, hem de pay oranlarını gösterir. Bir yasal mirasçının veraset ilamını talep ettiği ve aldığı durumda diğer yasal mirasçıların tekrar talep ederek kendileri için bir veraset ilamı almalarına gerek yoktur.

Veraset İlamını Kimler Talep Edebilir?

Bir önceki paragrafta da belirtildiği üzere veraset ilamını miras bırakanın mirasçıları talep edebilirler. Hem yasal mirasçılar, hem de atanan mirasçılar veraset ilamı talebinde bulunabilirler, bu yönden bir ayrım mevcut değildir.

Kanunda yer almasa da, Yargıtay içtihatları doğrultusunda miras bırakanın borçluları da gerekli şartlar oluştuğu takdirde veraset ilamı talebinde bulunabilir.

Veraset İlamı Ne İşe Yaramaktadır?

Veraset ilamı mirasçının, vefat eden yani miras bırakanın mirasçısı olduğunu belgeleyen belge niteliğindedir.  Miras bırakan vefat ettiğinde mirasçılık sıfatı doğuyor olsa da resmi kurum ve kuruluşlarda bu durumu belgeleyen yegane araç veraset ilamıdır.

Miras bırakanın malvarlığı üzerinde miras hakkı doğrultusunda işlemler yapılmak isteniyorsa, miras bırakan adına çeşitli dava veya hukuki süreçler takip edilmek isteniyorsa, kısacası miras bırakanın üçüncü kişiler nezdinde gerçekleşecek tüm işlemlerinin devamı aranıyorsa veraset ilamının alınması gerekmektedir.

Veraset ilamı olmadığı takdirde mirasçılık sıfatına sahip olmanız üçüncü kişiler nezdinde neredeyse bir anlam ifade etmemekte ve yapılmak istenen işlemler yönünden aksamalar yaşanmaktadır.

Veraset İlamının Alınabilmesinin Şartları Nelerdir?

Veraset ilamının alınabilmesi için kanunen belirli şartların gerçekleşmiş olması gerekmektedir:

• Bir miras bırakan olması, yani miras bırakanın vefat etmiş veya gaipliğine karar verilmiş olması,
• Veraset ilamı talebinin yukarıda açıklanan veraset ilamı talep etme yetkisine sahip biri tarafından talep edilmesi,
• Miras bırakanın tüm mirasçılarının belirlenebiliyor olması,
• TMK m.598 kapsamında herhangi bir itirazın yapılmamış olması

Veraset İlamı Nerden ve Nasıl Alınır?

Veraset ilamı, TMK m.598 uyarınca sulh hukuk hakimliğinden veya noterlikten alınabilmektedir. Sulh hukuk hakimliğine verilecek dilekçe veya noterliğe yapılacak bir başvuru doğrultusunda veraset ilamı alınabilmektedir.

Veraset İlamının Sulh Hukuk Hakimliğinden Alınması

Veraset ilamını talep eden veya diğer mirasçıların herhangi birinin yerleşim yerinde bulunan ya da mirasbırakanın son yerleşim yerinde bulunan sulh hukuk hakimliğine yapılan başvuru ile veraset ilamı alınabilmektedir.

Sulh hukuk hakimliği yolu ile veraset ilamı alınması hususunda yetkili sulh hukuk hakimliğinden veraset ilamı talep edilmesi ve talep dilekçesinin hem içerik yönünden, hem de ekleri yönünden eksiksiz ve anlaşılır olması önemlidir. Bu noktada miras hukuku alanında çalışan bir avukattan destek almanız önerilmektedir.

Veraset İlamının Noterlikten Alınması

Kanun koyucu tarafından sulh hukuk hakimliklerinin yoğunluğunun azaltılmasına yönelik olarak noterliklere de veraset ilamı verebilme yetkisi tanınmıştır. Noterlikten veraset ilamı talep etme ve veraset ilamı alınabilmesi teorikte çok daha pratik bir yol olarak görülse de, uygulamada maalesef çoğu noterlik tarafından veraset ilamı verme hususunda çekincelerin yaşandığı görülmektedir. Yalnızca nüfu kayıt örneklerinin mirasçıları belirleyemediği durumlar sıklıkla ortaya çıkmaktadır, özellikle bu gibi durumlarda veraset ilamı noterliklerden alınamamakta, sulh hukuk hakimliğine başvuru zorunlu hale gelmektedir.

Veraset İlamı İçin Başvuru Süresi Mevcut Mudur?

Veraset ilamının talebi yönünden yasal bir başvuru süresi mevcut değildir. Atanan mirasçıların kendi atanma hususlarına ilişkin kanun hükümleri dışında mirasçılar yönünden başkaca herhangi bir yasal veraset ilamı talep süresi öngörülmemiştir.

Veraset İlamının İptali ve Veraset İlamının Düzeltilmesi Mümkün Müdür?

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu m.598/3’te ‘’ Mirasçılık belgesinin geçersizliği her zaman ileri sürülebilir.’’  ifadesi ile kanun koyucu tarafından veraset ilamının gerekli şartlar mevcutsa iptale elverişli bir belge niteliğinde olduğu ortaya konulmuştur. Mevcut veraset ilamının doğruluğundan şüphe duyulduğu veya eksik/geçersiz olduğu iddiası mevcut ise veraset ilamının iptali davası açılarak mevcut veraset ilamının iptali ve yeni veraset ilamının düzenlenmesi sağlanabilir.

Veraset İlamının İptali Davası Kime Karşı Açılır?

Veraset ilamının iptaline yönelik dava veraset ilamında yer alan mirasçılara karşı açılmak zorundadır.

Veraset İlamının İptali Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme

Veraset ilamının iptali davasında görevli mahkeme veraset ilamı talebinde olduğu gibi sulh hukuk hakimlikleri değil, asliye hukuk mahkemeleridir. Yetkili mahkeme ise mirasçılardan herhangi birinin ikamet ettiği yer mahkemesidir.

Veraset İlamının Alınmasında veya Veraset İlamının İptali Davasında Avukatın Önemi

Yukarıda detaylı şekilde açıklandığı üzere veraset ilamına yönelik hukuki süreçler ilk bakışta basit bir prosedür olarak görülse de, hem alınması yönünden, hem de iptalinin talep edilmesi yönünden kendi içerisinde bir çok prosedüre bağlıdır. Veraset ilamının alınmasına yönelik veya iptal edilmesine yönelik bir talebiniz mevcut ise, herhangi bir hak ve zaman kaybı yaşamamanız adına miras hukukunda çalışan bir avukata danışmanızı önerilmektedir.