Ülkemize çeşitli sebeplerden ötürü gelen yabancılar, kanun hükümlerine, özellikle Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun(YUKK) ilgili hükümlerine aykırı davranışlar sergilediklerinden dolayı sınır dışı edilebilmektedirler. Uygulamada kişiler sınır dışı edildikleri sırada sınır dışı edilme nedenine bağlı olarak sicillerine ‘tahdit kodu’ adı verilen kod işlenmektedir ve bu kod doğrultusunda kişi belirli bir süre için veya somut duruma göre süresiz şekilde ülkeye giremez hale gelmektedir. Bu yazımızda tahdit kodlarının çeşitlerinden bahsedeceğiz ve var olan kodların kaldırılabilmesine yönelik atılabilecek hukuki adımları açıklayacağız.

Tahdit Kodu Nedir? ve Neden Konulur?

Tahdit kodları, hakkında sınır dışı kararı verilmiş olan kişinin hangi sebeple sınır dışı edildiğini gösteren koddur. İlgili sebep ve kod doğrultusunda kişinin ülkeye girişi 5 ay ile 5 yıl arasında veya duruma göre süresiz şekilde yasaklanmaktadır. Bu süreler, sınır dışı edilmeye yol açan fiile ve fiilin hukuk sistemi önünde önemine göre değişkenlik göstermektedir. eylemin önemine bağlı olarak da tahdit süresi değişiklik göstermektedir. Aşağıda tahdit kodları belirtilmiş olup ayrı ayrı açıklanmaktadır.

V-69 (İkamet izni iptal edilenler)

V-71 (Adreste bulunamayanlar)

V-70 (Sahte evlilik)

V-77 (Ahıska Türkü olmadığı halde başvuruda bulunanlar)

V-84 (10 gün içinde ikamet izni alma koşuluna bağlı olarak giriş yapanlar)

G-78 (Bulaşıcı hastalık taşıyan yabancılar)

G-87 (Genel güvenlik açısından tehlike arz edilen kişiler)

Ç-113(Yasadışı giriş-çıkış yapanlar)

Ç-114 (Haklarında adli işlem yapılan yabancılar)

Ç-115 (Ceza evinden tahliye olan yabancılar)

Ç-116 (Genel ahlak ve kamu sağlığını tehlikeye atan yabancılar)

Ç-117 (Kaçak çalışanlar)

Ç-118 (İkamet izni iptal edilenler)

Ç-119 (Kaçak çalışanların para cezasını ödememesi)

Ç-120 (Vize veya ikamet ihlalinden kaynaklanan para cezasının ödenmemesi)

Ç-135 (Yabancılar ve uluslararası koruma kanuna aykırı davrananlar)

Ç-136 (Seyahat masraflarını ödemeyenler)

Ç-137 (Terke davet edilen yabancılar)

Ç-138 (İnat yolcu)

K (Kaçakçılıktan arananlar)

N-99 (İnterpol kodu)

O-100 (Semti Meçhul Yurda Giriş Yasaklı Sıgınmacı)

N-82 (İstihzan kodu)

V-69 (İkamet izni iptal edilenler)

Yabancı kişi, ülkemizde ikamet izni aldıktan sonra almış olduğu şartları sağlayamadığı, gerekli kurallara uymadığı takdirde V-69 tahdit kodu konularak kişiye 5 yıl boyunca ikamet izni verilmemektedir. Öğrenci ikamet izni almış kişinin öğrenciliğinin bittiği varsayım veya ikamet izni alındığı esnada verilen bilgi veya belgerin sahte olduğunun ortaya çıkması bu duruma bir örnektir.

V-71 (Adreste bulunamayanlar)

İkamet izni için başvurulduğu sırada kişi tarafından bildirilen adresin, daha sonra kontrol esnasında veya herhangi bir şikayet üzerine yapılan araştırma sonucu kişinin bulunduğu adres çıkmaması durumunda ilgili yabancı kişi hakkında V-71 tahdit kodu konulur.

V-70 (Sahte evlilik)

İkamet izni alabilmek adına Türk vatandaşı ile formalite usulü, sahte evlilik yapan yabancıların bu durumu tespit edildiği takdirde konulan tahdir kodudur. V-70 tahdit kodu konulduğu takdirde yabancı kişinin 5 yıl süre ile Türkiye’ye giriş yapması yasaklanmaktadır.

V-77 (Ahıska Türkü olmadığı halde başvuruda bulunanlar)

Bu tahdit kodu türü diğerlerine nazaran özel bir tahdit kodudur. Ahıska Türkü olduğunu belirterek ikamet izni başvuru yapan kişilerin ikamet izni alınmadan önce veya alındıktan sonra, yapılan araştırmalar sonucunda Ahıska Türkü olmadığının anlaşılması durumunda haklarında Ahıska Türkü olmadığı anlaşılan yabancılar anlamına gelen V-77 tahdit kodu konulmaktadır. Hakkında böyle bir kod bulunan kişi bir daha Ahıska Türkü statüne dayanarak başvuru yaptığı takdirde başvurusu olumsuz değerlendirilir.

V-84 (10 gün içinde ikamet izni alma koşuluna bağlı olarak giriş yapanlar)

Türkiye’ye vize ile veya vize muafiyeti kapsamında girmiş, ikamet izni başvurusunda bulunmasına rağmen ret cevabı almış ise veya  hiç başvuruda bulunmayarak vize veya vize muafiyet süresini aşan yabancılar vize ihlali cezasını ödeyerek ülkeden çıkış yapabilmektedirler. Daha sonra bu yabancılar bu ihlal nedeniyle ancak 10 gün içinde ikamet alacağını beyan ve taahhüt ederek ülkeye giriş yapabilmektedirler. İlgili taahhüdü veren yabancı kişilerin 10 gün içerisinde ikamet izni almak için yabancı şubelere başvurmamaları halinde süreli giriş yasağı konulur.

G-78 (Bulaşıcı hastalık taşıyan yabancılar)

Kamu sağlığını ve güvenliğini tehdit edecek şekilde bulaşıcı hastalık taşıyan yabancılar hakkında G-78 tahdit kodu konularak Türkiye’ye girişleri süresiz olarak yasaklanır. Ancak ilgili yabancı kişi yapılan sağlık kontrollerinde hatalı teşhis yapılarak sınır dışı edilmiş ise veya usule ve hukuka uygun bir şekilde sınır dışı edildikten sonra kişi tedavi olup sağlığına kavuşmuşsa, yapılacak yeni başvuru neticesinde Türkiye’ye giriş yasağı kaldırılabilir. Doğru bir şekilde prosedürlerin işletilebilmesi, resmi yazışmaların gereği gibi yapılabilmesi ve herhangi bir hak kaybının yaşanmaması adına bu hususta alanında uzman kişiler ile birlikte çalışılmasını tavsiye etmekteyiz.

G-87 (Genel güvenlik açısından tehlike arz edilen kişiler)

Kamu güvenliğini ciddi bir şekilde tehlikeye sokacağı değerlendirilen yabancılar hakkında G-87 tahdit kodu konulmak suretiyle kişiler sınır dışı edilebilmektedir. G-87 kodu konularak genel kamu güvenlik açısından tehlike arz ettiği iddia edilen kişilerin bir kısmının ülkesinde hayatı tehlike altında olmaktadır. Ülkesine sınır dışı edildiği takdirde hayatı ve vücut bütünlüğü tehlike altına girecek kişiler hakkında sınır dışı kararının verilmesi daha güçtür. Daha önce Anayasa Mahkemesi’nin 2015/18582 sayılı başvurunun 15.12.2015 tarihli ara karar değerlendirmesinde hakkında G-87 tahdit kodu konulmuş olan başvurucu yabancı kişinin sınır dışı edilmesi halinde hayatının risk altına gireceği ve “maddi ve manevi bütünlüğüne” yönelik ciddi bir tehlikeyle karşılaşma ihtimali bulunduğu gerekçeleriyle tedbir talebinin kabulüne karar verilmiş ve kişi sınır dışı edilmemiştir.

Ç-113 (Yasadışı giriş-çıkış yapanlar)

Ç-113 tahdit kodu, Türkiye’ye yasadışı giriş-çıkış yaptığı tespit edilen yabancılar hakkında konulmaktadır. Bu yabancılar hakkında 2 yıl giriş yasağı uygulanmaktadır. Bunun yanında ilgili kişiler hakkında 2 bin Türk Lirası ile 3 bin Türk Lirası arasında değişmek üzere idari para cezası uygulanmaktadır. Yasadışı giriş yapan yabancı kişi uygulanan para cezasını ödemediği takdirde hakkında 5 sene daha giriş yasağı uygulanır, giriş yasağı toplamda 7 seneye çıkmaktadır.

Ç-114 (Haklarında adli işlem yapılan yabancılar)

Türkiye’de bulundukları süre zarfında adli olaya karışan, haklarında herhangi bir adli işlem yapılan yabancı kişiler hakkında Ç-114 kodu konulmak suretiyle ülkeye girişleri 1 yıl süreyle engellenmektedir. İlgili kodun konularak sınır dışı edilme işleminin gerçekleştirilmesi için kişinin adli işleme konu olması yeterlidir, suçlu veya suçsuz olması önem arz etmemektedir.

Ç-115 (Ceza evinden tahliye olan yabancılar)

Adli veya idari herhangi bir suçtan dolayı cezaevinde bulunduktan sonra tahliye edilen yabancılar hakkında Ç-115 kodu konulmaktadır. Haklarında adli işlem yapılan yabancılarda olduğu gibi cezaevinden tahliye olan yabancılar hakkında da 1 yıl ülkeye giriş yasağı konulur.

Ç-116 (Genel ahlak ve kamu sağlığını tehlikeye atan yabancılar)

Diğer tahdit kodlarına göre daha soyut bir nitelik taşıyan Ç-116 kodu, ülkemizde genel olarak yasal veya yasal olmayan yollardan girerek fuhuş yaparken yakalanan veya tutanaklara -haksız bir şekilde- fuhuş yaparken yakalandığı geçirilen kişilere ilişkin sınır dışı işleminde koyulan koddur. İlgili kişilerin ülkemize girişleri 1 yıl süre ile engellenmektedir. Haksız bir şekilde kendisinin fuhuş yaptığı iddia edilen ve hakkında Ç-116 kodu konularak sınır dışı edilen veya edilme tehlikesi ile karşı karşıya kalan yabancı kişi derhal uzman bir avukat ile görüşerek hak kaybının ortadan kaldırılması yönünde çalışmalara başlamalıdır.

Ç-117 (Kaçak çalışanlar)

Parasız, kaçak çalışan ve bu durumları tespit edilen kişiler hakkında Ç-117 kodu konularak sınır dışı etme işlemi gerçekleştirilir. 1 yıl süreyle giriş yasağı konulmasının yanında idari para cezasına hükmedilmektedir. İdari para cezası ödenmediği takdirde giriş yasağı süresi 5 yıla çıkmaktadır.

Ç-118 (İkamet izni iptal edilenler)

Türkiye’den almış oldukları ikamet iznini amacı dışında kullandıkları tespit edilen yabancıların ikamet izinleri iptal edilmekte, geçersiz kılınmaktadır. Ç-118 kodu konularak yapılan işlem sonucu ülkeye giriş yasağı süresi ise 5 yıldır.

Ç-119 (Kaçak çalışanların para cezasını ödememesi)

Parasız, kaçak çalışan ve bu durumları tespit edilen kişiler hakkında Ç-117 kodu konularak sınır dışı edildiklerini ve 1 yıl süreyle giriş yasağının yanında idari para cezasına çarptırıldıklarını yukarıda bahsetmiştik. Ç-119 kodu ise bu idari para cezasını ödemeyen yabancı kişi hakkında konulan ve 5 yıl boyunca kişinin ülkeye girişini yasaklayan koddur.

Ç-120 (Vize veya ikamet ihlalinden kaynaklanan para cezasının ödenmemesi)

Vize veya ikamet ihlali nedeniyle ortaya çıkan idari para cezası ihlali gerçekleştiren yabancı tarafından ödemediği takdirde Ç-120 tahdit kodu konulmak suretiyle kişi aleyhine 5 yıl giriş yasağı konulmaktadır. Yabancı kişi 5 yılın sonunda ancak para cezasını ödeyerek ve yeniden vize alarak Türkiye’ye giriş yapabilmektedir.

Ç-135 (Yabancılar ve uluslararası koruma kanuna aykırı davrananlar)

Yabancılar hukukunun ülkemiz hukukunda temel düzenlemesi olan 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu m.102 düzenlemesi doğrultusunda aykırı davranan yabancılar hakkında idari para cezası uygulanır ve ceza ödenmeden ülkeden çıkıldığı takdirde Ç-135 tahdit kodu konularak 5 yıl süreyle girişleri yasaklanır.

Ç-136 (Seyahat masraflarını ödemeyenler)

Bahsetmiş olduğumuz herhangi bir nedenden ötürü sınır dışı edilen yabancı kişi, sınır dışı edilirken ortaya çıkan seyahat masraflarını kendisi ödemediği ve bu masrafların Türkiye Cumhuriyeti devleti tarafından karşılandığı durumda, ilgili kişi hakkında Ç-136 tahdit kodu konulmakta ve kişi bu parayı ödemediği sürece yasak devam etmektedir. Kişi tekrar ülkeye giriş yapmak istediğinde parayı ödeyerek kodu kaldırabilir.

Ç-137 (Terke davet edilen yabancılar)

Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından Türkiye’yi terk etmeleri için kendilerine belirli bir süre everilen yabancı kişiler, bu sürelere riayet etmedikleri ve terk davetine uymadıkları takdirde haklarında Ç-137 kodu konularak giriş yasağı uygulanmaktadır. Bu yasak 5 yıldır.

Ç-138 (İnat yolcu)

Halihazırda kendisi hakkında herhangi bir giriş yasağı bulunan yabancı kişi, bu duruma rağmen ülkeye giriş yapmaya çalıştığı sırada tespit edildiği takdirde haklarında Ç-138 inat yolcu tahdit kodu konulur ve 5 yıla kadar giriş yasağı uygulanabilir.

Ç-141 (Türkiye’ye girişi bakanlık iznine tabi yabancı)

Kişinin somut durumu göz önünde bulundurulmak suretiyle, Türkiye’de ya da yurt dışında Türkiye aleyhine adli veya idari kanun ihlalinde bulunan yabancı kişinin Türkiye’ye girişi İçişleri Bakanlığı’nın iznine bağlanmış olabilir. İşte bu durum kişinin pasaport bilgilerine Ç-141 kodunun konulması ile mümkün olmaktadır.

K (Kaçakçılıktan arananlar)

K tahdit kodu, her türlü kaçakçılık suçunu işledikleri sebebiyle aranan yabancı kişiler hakkında konulan tahdit kodudur.

N-99 (Interpol kodu)

Dünyanın en büyük uluslararası adli polis teşkilatı olan, merkezi Fransa’da bulunan Interpol, uluslararası seviyede suçların ve suçluların önlenmesi kapsamında hareket etme amacı taşıyan bir kurumdur. Interpol’ün arama bülteninde bulunan yabancı bir suçluya yönelik Türkiye Cumhuriyeti devleti nezdinde N-99 tahdit kodu konularak giriş yasağı sağlanabilmektedir.

O-100 (Semti meçhul yurda giriş yasaklı sığınmacı)

Sığınmacı olarak ülkemize giriş yapmış olan kişilerin başvuru esnasında belirtmiş oldukları adreslerinde bulunmadıklarının kontroller sırasında veya herhangi bir şikayet üzerine tespit edilmesi durumunda bu kişiler hakkında O-100 tahdit kodu konularak sınır dışı edilme işlemi uygulanmaktadır.

N-82 (Girişi ön izne bağlı yabancı)

6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu m.9/7 uyarınca giriş yasağı bulunan kimi yabancıların ülkeye kabulü ön izne bağlanabilir. Hakkında N-82 tahdit kodu bulunan kişinin ülkeye girişi ön izne bağlanmış demektir.

Yabancı Tahdit Kodları Nasıl Kaldırılabilir?

Yukarıda yer alan tahdit kodlarının kaldırılmasına yönelik farklı süreçler ve hukuki yöntemler mevcuttur. Meşruhatlı davetiye başvurusu ile, ilgili idareye başvuru ile veya ilgili idareye karşı dava açmak suretiyle tahdit kodları kaldırılabilmektedir.

Tahdit  Kodunun Kaldırılması İçin Meşruhatlı Davetiye Başvurusu

Sınır dışı edilen ve ülkeye girişi yukarıda belirtmiş olduğumuz tahdit kodlarından birinin konulması suretiyle belirli veya belirsiz bir süre yasaklanmış olan kişi, özel bir sebep nedeniyle alacağı meşruhatlı vize davetiyesi sayesinde ülkemize tekrar giriş yapabilmektedir. Bu sebepler evlilik, eğitim – araştırma, çalışma, tedavi gibi sebepler olabilir. Bu şekilde alınacak vize doğrultusunda yasaklı kişi, yasaklanma süresi dolmadan evvel Türkiye’ye giriş yapabilir. Terör örgütü üyeliği ve devlet aleyhine faaliyet gösterme gibi genel güvenliği ileri derecede etkileyen ve önemli risk arzeden nedenlerle sınır dışı edilen kişiler hakkında meşruhatlı vize davetiyesi çıkartılması mümkün olmamaktadır. Bu durumda idari dava yolu ile ilgili tahdit kodunun kaldırılması daha mümkün olacaktır.

Tahdit Kodunun Kaldırılması için İdari Başvuru ve İdari Dava

Haklarında sınır dışı kararı alınan kişiler öncelikle ilgili idareye başvurmak ve tahdit kodunun kaldırılmasına yönelik taleplerini iletmek yöntemini seçebilirler. Başvuru doğrultusunda idare tarafından uygun görüldüğü takdirde tahdit kodu kaldırılabilmektedir.

İdarenin olumsuz yanıt verdiği durumlarda veya idareye başvurulmadan doğrudan idari dava açılmak suretiyle ilgili tahdit kodunun kaldırılması talep edilebilir. Somut durumun net olarak değerlendirilebilmesi, hangi sürecin ne şekilde işletileceğinin kararı için tecrübeli ve bu alanda uzmanlaşmış bir avukatla çalışmak her zaman yararınıza olacaktır. Hukuki olarak elinizde olan savunmaları ve iddiaları doğru bir şekilde bir avukat vasıtasıyla ortaya koyamadığınız takdirde haklı olsanız dahi hak kaybına uğrayabilir veya tahdit kodunu kaldırma imkanınız varken bu durumu sağlayamayabilirsiniz.

Tahdit Kodunun Kaldırılması için Açılacak Dava Ne Kadar Sürer?

Tahdit koduna karşı açılacak olan dava yaklaşık 1 sene civarında sürebilmektedir. Fakat dava süresinde yabancı kişinin ülkeye girişi sağlanabilir ve dava sona erene kadar ülkemizde kalabilir. Bu da dava açılırken talep edilecek olan yürütmenin durdurulması talebi ile mümkündür. Davadan sorumlu olan hakim yürütmenin durdurması kararı verir ise kişi Türkiye’ye giriş yapabilecektir.  Yürütmenin durdurulması kararının alınma süresi çoğunlukla davanın açıldığı tarihten 20-30 gündür. Tabii ki o günün şartlarına ve mahkemelerin yoğunluk durumuna göre bu durum değişkenlik gösterebilmektedir.